W kuluarach Komisji Europejskiej mówi się, że najpierw był Program Młodzież, a dopiero potem europejska polityka młodzieżowa. Opinia ta – choć wypowiadana pół żartem, pół serio – mówi wiele o początkach europejskiej polityki młodzieżowej. Unia Europejska od wielu lat prowadzi działania z myślą o młodzieży. Finansuje stypendia, szkolenia, wolontariat, seminaria, konferencje i inne projekty umożliwiające wymianę doświadczeń oraz współpracę międzynarodową młodzieży. Ale terminu „europejska polityka młodzieżowa” zaczęto używać stosunkowo niedawno. To częściowo efekt rosnącej liczby inicjatyw Unii Europejskiej podejmowanych z myślą o młodzieży. Europejska młodzież staje się ważnym podmiotem polityki Unii Europejskiej; wyodrębnioną grupą docelową. Z myślą o niej podejmowane są konkretne decyzje. Unijni politycy zaczynają się liczyć z głosem młodzieży w UE. Co więcej, sami zapraszają młodych ludzi do dyskusji o Europie i sprawach ich dotyczących. Znajduje to odzwierciedlenie m.in. w kształcie wspólnotowych programów tworzonych z myślą o młodzieży i ilości unijnych funduszy przeznaczanych na działalność młodzieżową. Nie zmienia to faktu, że o polityce młodzieżowej Unii Europejskiej, w takim sensie jak np. o unijnej polityce rolnej, w dalszym ciągu nie można mówić. Unia Europejska kształtuje i prowadzi wspólnotową politykę dotyczącą młodzieży, ale odpowiedzialność za realizację tej polityki spoczywa na państwach członkowskich.

Młodzież w unijnych dokumentach

W ciągu ostatnich lat powstało kilka ważnych dokumentów i opracowań na temat młodzieży w Unii Europejskiej. Na ich podstawie rządy państw członkowskich UE we współpracy z Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim opracowały główne kierunki polityki młodzieżowej UE. „Biała księga” o młodzieży w Europie „Biała księga. Nowe impulsy dla młodzieży europejskiej” – przyjęta przez Komisję Europejską 21 listopada 2001 roku była pierwszym kompleksowym opracowaniem na temat młodzieży w Europie. Powstała po trwających kilkanaście miesięcy konsultacjach z młodymi ludźmi, pracownikami młodzieżowymi, naukowcami, pracownikami sektora administracji oraz politykami i wolontariuszami z całej Europy. Wymienione w „Białej księdze” priorytetowe zagadnienia dotyczące młodzieży w Europie to:

uczestnictwo młodzieży w życiu publicznym, informacja, wolontariat wśród młodych ludzi, lepsze zrozumienie młodzieży, edukacja, kształcenie ustawiczne, mobilność, zatrudnienie, integracja społeczna, rasizm i ksenofobia.

Wspólne cele

Po blisko dwóch latach od wydania „Białej księgi” państwa członkowskie UE uzgodniły najważniejsze cele polityki młodzieżowej i zobowiązały się dążyć do ich realizacji. W przyjętych w listopadzie 2003 roku i listopadzie 2004 roku rezolucjach Rady Unia Europejska zdefiniowała 14 „Wspólnych celów” w czterech obszarach:

1) uczestnictwo młodych ludzi w życiu demokratycznym,
2) informacja dla młodzieży,
3) działania młodzieży w ramach wolontariatu
4) lepsze zrozumienie i znajomość problemów młodzieży.

Europejski Pakt na rzecz Młodzieży

W niecały rok po przyjęciu „Wspólnych celów” przywódcy Francji, Niemiec, Hiszpanii i Szwecji zwrócili uwagę na potrzebę: po pierwsze, zwiększenia skuteczności rozwiązywania problemu bezrobocia wśród młodzieży oraz trudności w procesie integracji zawodowej i społecznej, po drugie, zapewnienia spójności w tych działaniach podejmowanych przez Unię, które dotyczą młodych ludzi lub wpływają na ich sytuację (kształcenie, badania naukowe, edukację, pobudzanie ducha przedsiębiorczości, mobilność, kulturę etc.), po trzecie, podjęcia nowych działań zmierzających do poprawy sytuacji demograficznej w Europie oraz do lepszego pogodzenia życia zawodowego z osobistym i rodzinnym. Inicjatywa ta spotkała się z przychylnym przyjęciem Komisji Europejskiej oraz pozostałych państw UE. W marcu 2005 roku Rada Europejska przyjęła Europejski Pakt na rzecz Młodzieży. Pakt określa trzy priorytetowe dla polityki młodzieżowej Unii Europejskiej obszary:

- zatrudnienie, integracja i postęp społeczny,
- edukacja, szkolenia i mobilność,
- godzenie życia rodzinnego z życiem zawodowym.

Obecnie Europejski Pakt na rzecz Młodzieży uznawany jest za integralną część zrewidowanej strategii lizbońskiej, ale jak wynika z badań opinii publicznej, blisko połowa obywateli UE nigdy o nim nie słyszała. „Biała księga” w sprawie europejskiej polityki komunikacyjnej. W lipcu 2005 roku Komisja Europejska przyjęła plan działania, który miał doprowadzić do poprawy komunikacji między Unią Europejską a jej obywatelami. Plan przewidywał m.in. wzmocnienie przedstawicielstw Komisji, poprawę wewnętrznej koordynacji i planowania, pracę nad językiem i prezentacją, zwiększenie liczby punktów dostępu dla obywateli. To początek procesu, który ma zmniejszyć dystans między Unią Europejską a obywatelami. Istotnym wydarzeniem było opracowanie „Białej księgi w sprawie europejskiej polityki komunikacyjnej”, która została oficjalnie przyjęta 1 lutego 2006 roku. Dokument jest dosyć jednoznaczny w swej diagnozie. Już w pierwszym zdaniu autorzy stwierdzają, że komunikacja między Europą a jej obywatelami nie dotrzymała kroku transformacji, której Unia Europejska uległa w ciągu ostatniego dwudziestolecia „Biała księga” przedstawia propozycje kierunków działań, które pozwolą zniwelować „lukę komunikacyjną” między Unią Europejską a jej obywatelami. Wzywa wszystkich uczestników europejskiej debaty publicznej do opracowania planu politycznego na rzecz lepszej komunikacji. I choć „Biała księga” nie mówi o młodzieży wprost, to zwraca uwagę na potrzebę komunikacji z wykorzystaniem mediów, których młodzież używa najczęściej, takich jak internet. Autorzy „Białej księgi” podkreślają jednak, że decydujące znaczenie w „budowaniu wzajemnego zaufania, poszanowania i chęci podjęcia współpracy dla osiągnięcia wspólnych celów” mają „bezpośrednie spotkania”, za wzór w tworzeniu forów do debat publicznych uznając takie inicjatywy, jak program „Młodzież w działaniu” („Youth in Action”) i przyjęty niecałe cztery miesiące wcześniej Plan D (patrz niżej).

Plan D

Chwalony przez autorów „Białej księgi” „Plan D na rzecz demokracji, dialogu i debaty” przyjęto w październiku 2005 roku. Impulsem do powstania Planu D były wyniki referendów we Francji i Holandii, a główną ideą – „uczynienie polityki unijnej własnością obywateli, sprawienie, by była ona zrozumiała i adekwatna, a instytucje europejskie – odpowiedzialne i rzetelne wobec tych, którym służą”. Plan D w praktyce to m.in. internetowe fora dyskusyjne dla młodzieży4, wizyty komisarzy w państwach członkowskich i parlamentach krajowych, dni otwarte, konferencje, spotkania z prasą organizowane przez przedstawicielstwa Komisji Europejskiej i punkty unijnej sieci informacyjnej Europe Direct.

Otwarta metoda koordynacji

Mechanizmem, który ma zapewnić sprawną i efektywną koordynację i realizację celów europejskiej polityki młodzieżowej, jest „otwarta metoda koordynacji”. Zgodnie z tym mechanizmem cele, priorytety i zadania określane są na szczeblu europejskim przez przedstawicieli Komisji Europejskiej i rządów państw członkowskich, ale już za ich wdrożenie odpowiadają rządy państw członkowskich. Od nich zależy, czy i w jakim stopniu i jakimi metodami europejska polityka młodzieżowa jest realizowana w danym kraju. Państwa członkowskie zobowiązane są do składania cyklicznych raportów. Na ich podstawie instytucje europejskie dokonują monitoringu, porównania i oceny zakresu realizacji wspólnie uzgodnionych celów. Wymagający konsensusu na szczeblu europejskim sposób uzgadniania celów europejskiej polityki młodzieżowej oraz otwarta metoda koordynacji sprawiają, że proces decyzyjny składa się z licznych negocjacji, formalnych i nieformalnych rozmów oraz zakrojonych na coraz większą skalę konsultacji.

Młodzież ma głos

Nic o was bez was – tak najkrócej można streścić podejście Unii Europejskiej do procesu podejmowania decyzji związanych z unijną polityką młodzieżową. Unia chce, żeby decyzje dotyczące młodzieży w Europie zapadały przy aktywnym udziale tych, których dotyczą. Na konsultacje z obywatelami UE, w szczególności z młodzieżą, kładzie – zwłaszcza w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy – bardzo duży nacisk. Debaty o europejskiej polityce młodzieżowej były jednym z ważniejszych punktów zorganizowanego w grudniu 2005 roku Europejskiego Tygodnia Młodzieży. Hasło imprezy brzmiało: „Młodzież ma głos”. Przedstawiciele organizacji młodzieżowych i liderzy młodzieżowi dyskutowali o przyszłości Europy, perspektywach młodzieży, zwalczaniu bezrobocia i aktywnym obywatelstwie. Jeszcze przed Europejskim Tygodniem Młodzieży Komisja przeprowadziła konsultacje wirtualne. Internetową ankietę o polityce młodzieżowej UE wypełniło kilka tysięcy młodych ludzi z całej Europy. Bardziej miarodajne, bo przeprowadzone na reprezentatywnej grupie respondentów, opinie Komisja uzyskała dzięki badaniom Eurobarometru. Pytania dotyczyły stosunku do mobilności zawodowej i terytorialnej oraz priorytetów europejskiej polityki młodzieżowej. Przepytano 24 tysiące młodych Europejczyków z całej Unii Europejskiej. Pod koniec marca 2006 roku rząd austriacki zorganizował w Wiedniu seminarium z udziałem przedstawicieli organizacji młodzieżowych z całej Europy oraz ministrów z krajów członkowskich odpowiedzialnych za politykę młodzieżową. Dyskutowali o edukacji, zatrudnieniu i przyszłości Europy. Komisja Europejska chce, żeby takie seminaria (organizowane przez poszczególne kraje w czasie, gdy przewodniczą UE) na stałe weszły do unijnego kalendarza. Proponuje też utworzenie nieformalnego forum, w którego skład weszliby przedstawiciele młodzieży, rządu kraju, który sprawuje Prezydencję w Unii, Parlamentu Europejskiego i Komisji. Spotkania w ramach Forum odbywałyby się regularnie, w maju i listopadzie – przed posiedzeniami Rady ds. Edukacji, Młodzieży i Kultury w Brukseli. Zdaniem Komisji wpłynęłoby to na poprawę spójności, ciągłości i postępów w dziedzinie problematyki młodzieżowej. Komisja dostrzega też wagę internetu w docieraniu do młodych ludzi. Będzie rozwijać Europejski Portal Młodzieżowy. Zachęca unijne instytucje, by wzbogacały swoje strony internetowe o interaktywne fora dyskusyjne. Sama organizuje internetowe czaty z eurokomisarzami. Przykład dał Ján Figel’, który wiosną 2005 roku, tuż po przyjęciu Europejskiego Paktu na Rzecz Młodzieży, dyskutował o jego postanowieniach z młodymi internautami. Jeszcze dalej w wykorzystaniu internetu w komunikacji z młodzieżą poszli eurokomisarze Wladimir Spidla i Margot Wallström. Oboje prowadzą publicznie dostępne internetowe blogi. Unia chce rozmawiać z młodzieżą. A co na to młodzież? Nie tylko nie ma nic przeciwko temu, ale sama postuluje, by w jak największym zakresie włączać ją w europejską debatę publiczną i procesy decyzyjne w UE. Tak przynajmniej wynika z deklaracji powstających na licznych seminariach i konferencjach poświęconych młodzieży w UE. W deklaracji końcowej Szczytu Młodzieży, który w maju 2005 roku odbył się w Warszawie przy okazji Szczytu Rady Europy, uczestnicy zaapelowali o uznanie „młodzieży i organizacji młodzieżowych za kluczowych aktorów w tworzeniu Europy”. Deklaracja przyjęta na spotkaniu młodzieży w Cardiff (październik 2005) zachęca organizacje młodzieżowe do aktywnego udziału w życiu społecznym. Dokument przedstawia też sposoby włączania młodzieży w procesy decyzyjne i przeprowadzania konsultacji z młodzieżą na szeroką skalę. Z kolei młodzi uczestnicy konferencji o uczestnictwie młodzieży „Please, do disturb”, która w kwietniu 2005 roku odbyła się w Hanowerze, zaapelowali do polityków szczebla europejskiego, krajowego i lokalnego, o umożliwienie włączania młodzieży w decyzje poprzez wdrażanie „otwartych struktur koordynacji”, które będą się zajmowały sprawami mającymi rzeczywiste znaczenie dla młodych ludzi. Z kolei w deklaracji końcowej seminarium młodzieżowego z Wiednia (marzec 2006) uczestnicy postulowali rzeczywisty dialog między władzą a młodzieżą, stanowczo domagając się, by „młodzi ludzie od początku do końca byli zaangażowani we wszystkie aspekty procesu decyzyjnego”. O tym, że młodzież chętnie uczestniczy w debacie na temat UE, świadczy też popularność utworzonego w ramach Planu D internetowego forum dyskusyjnego „Debate Europe”, które w ciągu niespełna czterech miesięcy (kwiecień-lipiec 2006) zanotowało milion odwiedzin.

Młodsi bardziej niż starsi, obywatele nowych krajów UE w większym stopniu niż obywatele Piętnastki. Nie w takim samym stopniu, ale jednak… Większość Europejczyków utożsamia się z Europą, popiera członkostwo ich kraju w Unii i ideę dalszej integracji. Więcej niż połowa młodzieży w UE czuje się „obywatelami Europy”, z optymizmem – i to większym niż starsi mieszkańcy UE – patrząc w przyszłość. Ponad dwie trzecie młodzieży w UE wierzy we wzrost unijnej gospodarki. Ale młodzi Europejczycy są także realistami. W to, że uda się zrealizować pierwotny cel Strategii Lizbońskiej i uczynić Unię największą potęgą gospodarczą na świecie, wierzy już tylko 40% młodych obywateli UE, o 5% więcej niż wynosi unijna średnia. Pomimo optymizmu młodzieży unijnym politykom nie brakuje powodów do pesymizmu. Społeczeństwo Unii Europejskiej starzeje się. Z jednej strony maleje przyrost naturalny, z drugiej – wzrasta długość życia. Prognozy ludnościowe Eurostatu wskazują, że pomiędzy 2005 a 2050 rokiem liczba młodych ludzi w wieku 15-24 lata zmniejszy się o jedną czwartą, z 12,6% do 9,7%, a liczba osób mających więcej niż 65 lat wzrośnie z ponad 16% do prawie 30%. „Przyszłość Europy zależy coraz bardziej od jej zdolności wspierania społeczeństwa przyjaznego młodzieży i dzieciom” – uważa Ján Figel’, unijny komisarz ds. edukacji i kultury.

Uczestnictwo w życiu publicznym i dostęp do informacji

Blisko połowa młodych Europejczyków nie uczestniczy w życiu społecznym. Najczęstszą formą aktywności jest przynależność do klubów sportowych. Zaledwie kilka procent młodzieży w Unii należy do organizacji młodzieżowych, religijnych i kulturalnych. Pomimo że większość młodych Europejczyków deklaruje, że interesuje się sprawami związanymi z polityką europejską, to w wyborach europejskich uczestniczy zdecydowana mniejszość młodych ludzi mających prawo głosu. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w roku 2004 roku głosować poszła tylko jedna trzecia wyborców w wieku 18-24 lata. Być może ze względu na brak należytej informacji. Ponad połowa młodych Europejczyków czuje się niedoinformowana w kwestiach związanych z bieżącymi wydarzeniami politycznymi. Młodzież ma też obawy związane z powiększaniem Unii Europejskiej i integracją europejską. Wśród Francuzów i Holendrów głosujących przeciwko konstytucji europejskiej dużą część stanowili młodzi ludzie. We Francji przeciwko eurokonstytucji głosowało 59% osób w wieku 18-24 lata, a w Holandii aż 74%. I choć większość młodych Europejczyków (także Francuzi i Holendrzy) deklaruje, że popiera integrację europejską, to także większość uważa, że Unia Europejska nie liczy się z ich zdaniem. Nic dziwnego, że w tzw. okresie refleksji, który rozpoczął się po odrzuceniu eurokonstytucji, we Francji i Holandii najczęściej zadawane pytania brzmiały: Jak połączyć Europę z jej obywatelami? Jak połączyć obywateli z Europą? Odpowiedzią był Plan D, który „ma zapewnić obywatelom, a w szczególności osobom młodym, narzędzia do aktywnego uczestniczenia w europejskim procesie opracowywania decyzji oraz wzmocnienia ich poczucia uczestniczenia w projekcie europejskim”. Narzędziami Unii Europejskiej służącymi do realizacji polityki aktywnego uczestnictwa młodzieży w życiu publicznym i dostępu do informacji europejskiej są Europejski Portal Młodzieżowy i program „Młodzież w działaniu”. Jednocześnie przedstawiciele Komisji Europejskiej podkreślają potrzebę prowadzenia analogicznych działań przez kraje członkowskie, zachęcając rządy państw unijnych do wprowadzania mechanizmów, tworzenia struktur i narzędzi ułatwiających udział młodzieży w życiu społecznym i dialog młodzieży z politykami. – Przekazywanie informacji o Europie nie jest wyłącznie zadaniem Brukseli. Nadszedł czas na połączenie wysiłków instytucji unijnych i państw członkowskich – deklarowała Margot Wallström, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej na spotkaniu z okazji opublikowania „Białej księgi w sprawie europejskiej polityki komunikacyjnej”. Unia Europejska dojrzała jako projekt polityczny, ale nie trafiła do serc i umysłów swoich obywateli.

Integracja zawodowa

Wejście na rynek pracy to dla młodych ludzi poważny problem. Stopa bezrobocia wśród młodzieży jest ponad dwa razy większa od ogólnego wskaźnika bezrobocia w Europie. Na dodatek młodzi Europejczycy mają wygórowane oczekiwania i niewielką skłonność do pracy na własny rachunek. Tylko jeden na pięciu twierdzi, że w razie utraty pracy byłby skłonny przyjąć każdą propozycję zatrudnienia. O założeniu własnej firmy pomyślałoby niecałe 5% młodych ludzi w Europie. Brak pracy to zdecydowanie największa obawa młodych Europejczyków. Pytani, jakie powinny być priorytety Unii Europejskiej, odpowiadają w większości: walka z bezrobociem. (Na drugim miejscu europejska młodzież stawia przeciwdziałanie biedzie i wykluczeniu społecznemu, na trzecim – pokój i bezpieczeństwo). Co na to Unia? Zwiększenie zatrudnienia to dla Brukseli jeden z ważniejszych priorytetów. Świadczy o tym fakt, że walka z bezrobociem stała się jednym z fundamentów odnowionej strategii lizbońskiej. Wśród działań podejmowanych przez Unię na rzecz zmniejszenia bezrobocia są ochrona praw i bezpieczeństwo młodych ludzi wstępujących na rynek pracy oraz unijne prawodawstwo zakazujące dyskryminacji ze względu na wiek, orientację seksualną i religię przy ubieganiu się o pracę. Przede wszystkim jednak Unia dąży do nakłonienia Europejczyków do większej mobilności.

Mobilność zawodowa i terytorialna

Swoboda przepływu osób to dla młodych Europejczyków zdecydowanie największa wartość integracji europejskiej. 62% młodych obywateli UE na pytanie o osobiste korzyści z członkostwa ich kraju w Unii odpowiada: swoboda podróżowania, studiowania i pracy w dowolnym miejscu w UE. Jednak z prawa do swobodnego przepływu osób unijna młodzież – zwłaszcza z krajów dawnej Piętnastki – korzysta w stopniu umiarkowanym. Tylko 10% młodych ludzi ze starych krajów Unii wyjeżdża za granicę na studia lub do pracy. Zaledwie 2% Europejczyków mieszka w kraju innym niż kraj pochodzenia. Sytuacja ta nie zmieniła się od ponad 30 lat, choć obecnie pokolenie młodych ludzi wykazuje nieco większą skłonność do wyjazdu do innego kraju niż pokolenie ich starszego rodzeństwa czy rodziców. Mobilność zawodowa Europejczyków nie jest też wysoka. Przeciętny dwudziestoczterolatek wykonywał średnio 2,8rodzajów pracy. A im jest starszy, tym jego skłonność do zmiany zawodu staje się mniejsza. W ciągu roku pracę zmienia jedynie ok. 10% obywateli UE. Europejczyk pracuje na tym samym stanowisku średnio przez 10,6 roku, podczas gdy obywatel USA tylko 6,7 roku11. Eksperci i politycy nie mają wątpliwości – mieszkańcy Unii Europejskiej nie są wystarczająco mobilni.

Mobilność pracowników to w tej chwili dla Unii Europejskiej priorytet numer jeden, zapisany w Europejskim Pakcie na Rzecz Młodzieży i odnowionej Strategii Lizbońskiej. By go zrealizować, Unia zachęca państwa członkowskie do zapewnienia większej przejrzystości i informacji na temat możliwości zatrudnienia oraz szkoleń poza granicami własnego kraju. Pokazuje korzyści wynikające dla krajów, które otworzyły swoje rynki pracy na pracowników z nowych państw członkowskich, i sugeruje krajom, które swoich rynków nie otworzyły, by to uczyniły12. Podejmuje też wiele (opisanych niżej) działań na szczeblu europejskim, przyjmuje rozwiązania ułatwiające młodym mieszkańcom UE znalezienie pracy w innym kraju, a także podjęcie nauki, możliwości dokształcenia, zdobycia doświadczenia i bezproblemowego uznania wykształcenia i kwalifikacji zdobytych w każdym kraju unijnym. Stara się również nie zaniedbywać tzw. działań zwiększających świadomość – przedsięwzięć informacyjnych, promocyjnych i z zakresu Public Relations. Europejski Rok Mobilności Pracowników Mobilność zawodowa w odniesieniu do pracowników rozumiana jest jako zmiana zawodu i/lub pracodawcy. Mobilność geograficzna to zmiana miejsca wykonywania pracy w obrębie jednego kraju lub między państwami. Promocji jednej i drugiej służy Europejski Rok Mobilności Pracowników. A jest co i po co promować. Autorzy strony internetowej Roku informują, że „unijny rynek pracy charakteryzuje wysoka stopa bezrobocia w jedynych regionach i sektorach, a niedobór umiejętności siły roboczej w innych”. Z kolei z badań wynika, że największe bariery w mobilności geograficznej to niska wiedza o prawach socjalnych w innych krajach, nieznajomość języków obcych, trudności w znalezieniu mieszkania i pracy dla współmałżonka. Jednym z głównych wydarzeń Roku były Europejskie Targi Pracy, które w ostatnich dniach września 2006 roku odbyły się w 250 miastach Europy. Budżet Europejskiego Roku Mobilności Pracowników wyniósł 6 milionów euro – tyle Komisja rozdysponowała w dwóch turach konkursów grantowych.

Uznawalność dyplomów

Podstawowym warunkiem umożliwiającym swobodny przepływ pracowników jest uznawanie dyplomów i kwalifikacji zawodowych w innych krajach Unii. We wrześniu 2005 roku Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej przyjęły nową dyrektywę, której celem jest stworzenie jednego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych. Nowa dyrektywa zastąpi 15 obowiązujących do tej pory dyrektyw, ale państwa członkowskie mają czas na jej wprowadzenie do 20 października 2007 roku. W innym wypadku zastosowanie będą miały poprzednie dyrektywy. Podstawowym założeniem UE jest zapewnienie równego traktowania obywateli we wszystkich krajach UE/EOG oraz umożliwienie uznawania dyplomów i kwalifikacji zawodowych dających prawo do wykonywania określonego zawodu. Dyrektywy dotyczą jedynie tzw. zawodów regulowanych, których wykonywanie jest uzależnione od spełnienia wymagań kwalifikacyjnych i warunków określonych w odrębnych przepisach. Jeśli dany zawód nie jest regulowany, to kwalifikacje zawodowe pracownika uznaje pracodawca. Liczba i rodzaj zawodów regulowanych różni się w zależności od państwa. Uznanie kwalifikacji w kilku określonych zawodach: architekt, położna, pielęgniarka, farmaceuta, lekarz, lekarz dentysta i weterynarz, następuje na podstawie dyrektyw sektorowych, przyjętych dla każdego z tych zawodów osobno. Uznawanie kwalifikacji we wszystkich pozostałych zawodach regulowanych następuje w ramach ogólnego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych. Dyrektywy stanowią, że osoba mająca pełne kwalifikacje do wykonywania danego zawodu w jednym państwie członkowskim, jest również wykwalifikowana do wykonywania tego samego zawodu w innym państwie członkowskim UE/EOG.

Suplement do dyplomu

Suplement wydawany jest od 1 stycznia 2005 roku wraz z dyplomem ukończenia studiów wyższych. Ma ułatwić przyszłym pracodawcom obiektywną ocenę kwalifikacji potencjalnych pracowników, którzy ukończyli studia w innym kraju. Znajdują się w nim następujące informacje: opis programu studiów, rejestr indywidualnych osiągnięć studenta oraz charakterystyka systemu szkolnictwa wyższego kraju, w którym wydano dyplom.

Europejski System Transferu Punktów

Umożliwia uznanie okresu studiów odbywanych poza uczelnią macierzystą. System pomaga zmierzyć i porównać osiągnięcia studenta w nauce, a następnie przełożyć je na standardy obowiązujące w poszczególnych uczelniach. Punkty ECTS są wartościami liczbowymi (od 1 do 60) przyporządkowanymi poszczególnym przedmiotom na podstawie pracy, którą student musi włożyć w zaliczenie tych przedmiotów. Student jest zobowiązany do zdobycia 60 punktów w ciągu całego roku akademickiego. Europejski System Transferu Punktów powstawał w latach 1989-1995 jako system przenoszenia zaliczeń studentów dla potrzeb międzynarodowej wymiany studentów w ramach programu „Socrates – Erasmus”. Stosowanie tego systemu jest opcjonalne. Używają go setki uczelni w ponad 30 krajach.

Europass

To komplet pięciu dokumentów umożliwiający przejrzystą prezentację kwalifikacji zawodowych. Europass składa się z 5 odrębnych dokumentów: Europass – CV, Europass – Mobilność, Europass – Suplement do Dyplomu, Europass – Suplement do Dyplomu Zawodowego i Europass – Paszport Językowy. Europass – Mobilność prezentuje wiedzę i doświadczenia zdobyte podczas nauki, szkoleń, praktyk i staży zagranicznych oraz potwierdza okresy szkolenia, nauki czy praktyki zagranicznej. Europass – Suplement do Dyplomu jest dokumentem załączanym przez uczelnie od 1 stycznia 2005 roku do dyplomu ukończenia szkoły wyższej. Dokument opisuje rodzaj, poziom, treść i status studiów ukończonych przez właściciela oryginału dyplomu. Europass – Suplement do Dyplomu Zawodowego otrzymują absolwenci ponadgimnazjalnej szkoły zawodowej, którzy zdadzą zewnętrzny egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Europass – CV i Paszport Językowy wypełnia się samodzielnie. Formularze można znaleźć na stronach internetowych Krajowego Centrum Europass (www.leonardo.org.pl) i na europejskiej stronie Europassu (www.europass.europa.eu), która od połowy 2006 roku ma polską wersję językową.

Edukacja nieformalna i międzykulturowa

Ten priorytet Unia realizuje poprzez wsparcie finansowe projektów realizowanych w ramach Programu Młodzież oraz różnego rodzaju działania wspierające, takie jaki finansowanie szkoleń dla trenerów edukacji nieformalnej czy wydawanie bezpłatnych publikacji szkoleniowych. I choć edukacja nieformalna jest uznawana za priorytetową, środki, jakie Unia przeznacza na jej wsparcie, są znacznie mniejsze niż fundusze na edukację formalną i kształcenie zawodowe. Budżet programu „Młodzież w działaniu”, który w roku 2007 zastąpi Program Młodzież, pozostał praktycznie na takim samym poziomie i jest prawie 8 razy mniejszy niż budżet programu „Uczenie się przez całe życie” (Lifelong Learning), wspierającego edukację formalną następcę programów „Socrates” i „Leonardo da Vinci”. Wymiany młodzieży Unia Europejska kładzie duży nacisk na edukację międzykulturową i międzynarodową współpracę młodzieży, odbywającą się zarówno w ramach edukacji formalnej, jak i nieformalnej. Ta druga odbywa się m.in. podczas wymian młodzieży. Spotkania z rówieśnikami z innych krajów to okazja do wyjazdu za granicę, poznania innych państw europejskich, innej kultury i innego języka. Dzięki spotkaniom z rówieśnikami z innych państw wzrastają u młodych ludzi poczucie przynależności do Europy, tolerancja i poszanowanie dla innych. Najważniejszym elementem tych spotkań jest realizowanie wspólnego projektu. Pozwala to na rozwinięcie zainteresowań, zdobycie nowych umiejętności, takich jak praca w (międzynarodowym) zespole.

Wolontariat

Podobne korzyści niesie praca w charakterze wolontariusza w innym kraju. Kilkumiesięczny, a nawet tylko kilkutygodniowy pobyt młodego człowieka za granicą uczy go odpowiedzialności, zaradności i samodzielności. Pozwala na zdobycie umiejętności praktycznych (posługiwanie się językiem obcym), rozwinięcie zainteresowań i samorealizację poprzez pomaganie innym. Zdobyte doświadczenie procentuje w przyszłości: wolontariusze mogą się wykazać tak cenionym przez pracodawców doświadczeniem i umiejętnością podejmowania samodzielnych decyzji.

Youthpass

Kończą się prace nad dokumentem potwierdzającym wiedzę i umiejętności zdobyte podczas edukacji nieformalnej, przede wszystkim dzięki uczestnictwie w Programie Młodzież i jego przyszłej edycji – „Młodzież w działaniu”. Nad ostatecznym kształtem dokumentu pracuje grupa robocza, w której skład wchodzą przedstawiciele Komisji Europejskiej i Narodowych Agencji Programu Młodzież. Youthpass ma zostać wprowadzony 1 stycznia 2007 roku wraz z programem „Młodzież w działaniu”. Prawdopodobnie będą go także otrzymywać uczestnicy innych programów promujących aktywne obywatelstwo. W przyszłości ma być powiązany z innymi unijnymi dokumentami, m.in. Europassem.

Walka z biedą i wykluczeniem społecznym

Młodzi mieszańcy UE są w większym stopniu niż dorośli narażeni na ubóstwo (grozi ono 19% osób w wieku 16-24 lata, w porównaniu z 12% osób w wieku 25-64 lata)18, które często prowadzi do wykluczenia społecznego, rozumianego jako pozbawienie dostępu do możliwości korzystania z ofert instytucji, usług lub konsumpcji dóbr. Walka z biedą i wykluczeniem społecznym to dla młodych ludzi w Unii Europejskiej poważny problem. Ponad 45% młodych Europejczyków, w tym 60% młodzieży z nowych państw UE (ze starych – 41%) uważa, że powinien to być jeden z priorytetów polityki młodzieżowej UE. Wykluczenie następuje nie tylko z powodów ekonomicznych, ale także społecznych, politycznych i kulturowych. Zdaniem Komisji Europejskiej dużą rolę w walce z wykluczeniem społecznym odgrywa świadomość potrzeby społecznej integracji osób wykluczonych (mniejszości narodowych i etnicznych, bezdomnych, bezrobotnych, uzależnionych, niepełnosprawnych). Tylko w ramach jednego konkursu grantowego w roku 2006 Unia przeznaczyła ponad 2,5 miliona euro na działania (seminaria, broszury, strony internetowe, kampanie medialne) zwiększające świadomość integracji społecznej i ochrony socjalnej. Innym przejawem walki z biedą i wykluczeniem są priorytety unijnych programów skierowanych do młodzieży. W Programie Młodzież największe szanse na zatwierdzenie mają projekty z udziałem „młodzieży z mniejszymi szansami”20. W Polsce za taką uważa się młodzież mieszkającą na terenach wiejskich, młodzież zagrożoną patologiami, osoby niepełnosprawne i bezrobotne.

Zwiększenie znajomości języków obcych

Blisko połowa Europejczyków (44%) nie zna żadnego języka obcego. Niewiele lepiej jest wśród europejskiej młodzieży. Żadnego obcego języka nie zna jedna trzecia młodych Europejczyków. Niemal dokładnie tyle samo uważa, że znajomość języka obcego znacznie zwiększa szanse na znalezienie dobrej pracy. Znaczenie znajomości języków obcych przy poszukiwaniu pracy zdecydowanie bardziej ceni młodzież z nowych krajów członkowskich niż ich rówieśnicy z dawnej Piętnastki. Znajomość języków obcych to dla Komisji warunek konieczny do uczestniczenia w społeczeństwie opartym na wiedzy i ułatwiający mobilność. – Powinniśmy promować językową różnorodność, umacniając jednocześnie jedność. Prawdziwa integracja może być wyłącznie wielojęzyczna – uważa komisarz Ján Figel’. Celem strategicznym Unii jest to, by każdy obywatel znał dwa języki obce. Obecnie taką znajomość deklaruje jedynie 28% obywateli UE. I szybko się to nie zmieni, bo poziom motywacji do nauki języków jest wśród Europejczyków średni. Aktywnie uczy się ich jedynie jeden na pięciu unijnych obywateli. W ramach działań zmierzających do poprawy znajomości języków Unia uruchomiła specjalistyczny portal językowy. Zamierza też wprowadzić jednolity system oceny, dzięki któremu będzie można precyzyjnie porównać znajomość języków obcych w poszczególnych krajach UE.

Walka z rasizmem i ksenofobią

Jedną z inicjatyw podejmowanych przez Komisję w celu przeciwdziałania rasizmowi i ksenofobii jest program „Za różnorodnością. Przeciw dyskryminacji” (www.stop-discrimination.info)23. Unia wspiera swoim autorytetem wiele przedsięwzięć i konkursów o takim charakterze. Dąży też do zwiększenia świadomości o działaniach przeciwko dyskryminacji, dofinansowując między innymi kampanie informacyjne, dni różnorodności, seminaria, konferencje, publikacje. Wiele z nich odbędzie się w roku 2007, który w unijnym kalendarzu zostanie zapisany jako Europejski Rok Równych Szans dla Wszystkich.

Ochrona praw dzieci

W połowie 2006 roku Komisja Europejska przyjęła strategię ochrony praw dzieci. Przyjęte działania wchodzą w zakres zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej polityki UE, obejmując sądownictwo, politykę zatrudnienia, edukację i zdrowie. Za najpilniejsze sprawy Komisja uznaje uruchomienie telefonicznej infolinii dla dzieci szukających pomocy i wykorzystywanych seksualnie, walkę z pornografią w internecie oraz z biedą wśród dzieci.

Informacja europejska i usprawnienie komunikacji między UE a jej obywatelami to obecnie jeden z najważniejszych celów polityki Unii Europejskiej. Unia stara się ją usprawnić na wiele sposobów. Upublicznia posiedzenia unijnych instytucji, organizuje spotkania z ich przedstawicielami, finansuje instytucje zajmujące się gromadzeniem informacji i dokumentacji o unijnej młodzieży, tworzy portale i internetowe fora dyskusyjne, wspiera sieci informacyjne, organizuje akcje, kampanie i konkursy z atrakcyjnymi nagrodami, wydaje publikacje – dla młodzieży i osób pracujących z młodzieżą. Wszystko po to, by zwiększyć wiedzę o Unii Europejskiej, pokazać jej „ludzką twarz”25. By pomóc obywatelom UE zrozumieć sens integracji i sprawić, iż uwierzą oni, że może ona nam wszystkim przynieść wymierne korzyści.

Programy i sieci informacyjne

Eurodesk: www.eurodesk.pl

To europejski program informacyjny dla młodzieży i osób pracujących z młodzieżą. Konsultanci

Eurodesku z całej Europy mają ze sobą stały kontakt on-line. Mają też bazę danych, w której gromadzą informacje przydatne dla młodzieży. Korzystając z bazy danych i kontaktów, konsultanci Eurodesku udzielają informacji bezpośrednio w swoich siedzibach, przez telefon lub przez internet. Odpowiadają na pytania dotyczące innych krajów europejskich, związane z edukacją, Europą, szkoleniami i działalnością młodzieżową. Informują o najważniejszych wydarzeniach młodzieżowych, a także możliwościach zdobywania funduszy w Polsce i w Europie, przekazują informacje o grupach szukających partnerów lub kontaktów z rówieśnikami z Europy. Odpowiadają za zawartość Europejskiego Portalu Młodzieżowego (www.europa.eu.int/youth). Wydają publikacje. Dla młodzieży – o pracy w Europie, studiach, wolontariacie, i dla organizacji – newsletter „Twój Eurodesk”. Wspierają organizacje prowadzące działalność informacyjną i młodzieżową, tworząc sieć regionalnych i lokalnych punktów informacyjnych Eurodesku.

Europe Direct: www.europa.eu/europedirect

Sieć Europe Direct powstała na początku 2005 roku i obecnie działa we wszystkich krajach UE. Zastąpiła działające do tego czasu w większości państw członkowskich UE punkty informacyjne Info-Point Europe i Carrefour. W Polsce działa 19 punktów Europe Direct. Mają za zadanie informować mieszkańców o instytucjach, prawie i programach Unii Europejskiej. Na działalność blisko 400 punktów Europe Direct Komisja Europejska przeznaczy w ciągu 5 lat 15 milionów euro. Europe Direct uruchomił też bezpłatną infolinię. Jej numer w całej Unii jest taki sam – 00 800 6 7 8 9 10 11.

EURES (Europejskie Służby Zatrudnienia): www.europa.eu/eures

W skład EURES wchodzą służby zatrudnienia Komisji Europejskiej, publiczne służby do spraw zatrudnienia w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii oraz inne krajowe i regionalne instytucje zajmujące się kwestiami zatrudnienia (związki zawodowe, organizacje pracodawców oraz władze lokalne i regionalne). EURES przede wszystkim pomaga znaleźć pracę i pracowników za granicą. Prowadzi działalność informacyjną, doradczą i rekrutacyjną. Ma ponad 700 konsultantów w Europie, w Polsce – 23 (zazwyczaj są to pracownicy Wojewódzkich Urzędów Pracy). Działalność EURES opiera się też na portalu internetowym (opisanym w rozdziale Portale internetowe).

Solvit: www.solvit.gov.pl

To sieć internetowa, której celem jest rozwiązywanie problemów wynikających z niewłaściwego stosowania prawa UE z zakresu Rynku Wewnętrznego przez organy administracji publicznej. Centra Solvit działają w każdym kraju UE, w Norwegii, Islandii i Liechtensteinie. Rozpatrują skargi obywateli i przedsiębiorców. Mają na to 10 tygodni. Problemy, którymi zajmują się najczęściej, dotyczą uznawalności kwalifikacji zawodowych i dyplomów, dostępu do edukacji, zezwolenia na pobyt, praw pracowniczych, podatków, swobodnego przepływu kapitału i płatności. Program powstał w 2002 roku.

SALTO (Suport for Advance Learning and Training Opportunities): www.salto-youth.net

Program dla młodzieży i pracowników młodzieżowych zaangażowanych w międzynarodową współpracę młodzieży. SALTO organizuje szkolenia i informuje o międzynarodowych szkoleniach dla pracowników młodzieżowych. Jednym z podstawowych celów programu jest wsparcie Programu Młodzież, w którego strukturach działają Centra SALTO. Centrum odpowiedzialne za współpracę z krajami Europy Wschodniej i Kaukazu mieści się w Polsce.

Portale internetowe

Europejski Portal Młodzieżowy: www.europa.eu/youth

Portal pojawił się w sieci w maju 2004 roku. Składa się z 7 działów: nauka, praca, wolontariat/wymiany, Europa w podróży, twoje prawa, portale dla młodzieży, info o Europie. EPM zawiera ponad 10 tys. Adresów internetowych prowadzących do europejskich lub krajowych stron w jednej z wymienionych dziedzin. Wszystkie strony zostały wyselekcjonowane i opisane przez konsultantów krajowych Eurodesku, którzy odpowiadają za aktualizację portalu, tłumaczenia publikowanych na nim niusów (dwa na tydzień) i odpowiadają na pytania internautów. Komisja Europejska chce, by Europejski Portal Młodzieżowy stał się głównym narzędziem komunikacji między politykami a młodzieżą w Europie.

EURES: www.europa.eu.int/eures

Europejski portal mobilności zawodowej. Ma ułatwić znalezienie pracy za granicą, głównie poprzez ułatwienie kontaktów pracodawców i pracowników z całej Unii Europejskiej. Zawiera kilkaset tysięcy ofert pracy w całej Europie. W portalu można umieścić swój życiorys i znaleźć informacje o pracy w krajach europejskich – przepisach, zasadach, kosztach życia. Witryna zawiera też bazę adresową konsultantów EURES w całej Europie.

PLOTEUS: www.europa.eu/ploteus

Portal o możliwościach kształcenia w Europie. Oprócz podawania informacji o warunkach studiowania w krajach Unii Europejskiej, umożliwia wyszukiwanie wiadomości o kursach, kierunkach, uczelniach, uniwersytetach w UE.

Schoolnet: www.eun.org

Portal wspiera i promuje współpracę szkół w Europie. Zawiera bazy danych, wyszukiwarki projektów szklonych, informacje o szkołach i grupach młodzieży poszukujących partnerów do projektów międzynarodowych. Schoolnet wspiera i koordynuje europejskie kampanie i programy międzyszkolne, takie jak„Dzień wiosny”, „Zielony tydzień”, e-twinning, nagrody e-learning. Współpracuje z krajowymi portalami edukacyjnymi.

MyEurope: http://myeurope.eun.org

Europa w twojej klasie – to motto MyEurope, portalu dla nauczycieli i uczniów. Jego twórcy chcą podnieść świadomość obywatelską młodych mieszkańców Europy. Pomagają znaleźć odpowiedź na pytanie: Co to znaczy być obywatelem Europy?

Your Europe: http://ec.europa.eu/youreurope

Drugi obok portalu Eures portal zawierający praktyczne informacje o życiu w Unii Europejskiej – o pracy, studiach, kosztach życia, formalnościach. Druga część portalu przeznaczona jest dla przedsiębiorców. Zawiera praktyczne informacje i porady dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w innym państwie UE.

Europejskie Centrum Strategii dla Młodzieży On-line: www.youth-knowledge.net

Portal ma być bazą informacyjno-dokumentacyjną na temat młodzieży w Europie. Zawiera dokumenty o polityce młodzieżowej w Europie, opracowania na temat zaangażowania młodzieży i o realiach jej życia, informatory dla pracowników młodzieżowych, opisy wartościowych projektów. Stronę wzbogacają narzędzia interaktywne. Można zadawać pytania i dyskutować o problemach, przyszłości i tożsamości europejskiej na uruchomionym w styczniu 2006 roku forum (www.youth-debate.net). Internauci mogą też przesyłać artykuły poruszające problematykę młodzieżową.

E-twinning: www.etwinning.net

Portal dla szkół zainteresowanych współpracą ze szkołami z innych państw UE. Zawiera wyszukiwarkę, przykłady współpracy i opisy systemów edukacyjnych państw członkowskich UE. Portal wydaje newsletter, w którym m.in. informuje o międzynarodowych szkoleniach dla nauczycieli.

Języki i Europa: http://europa.eu/languages

Portal pojawił się w sieci 22 listopada 2005 roku. To źródło informacji o funduszach wspierających naukę języków obcych, zasadach korzystania z języków urzędowych, metodach promowania różnorodności językowej w Unii Europejskiej i nowych technologiach stosowanych w nauczaniu języków obcych.

Forum Debate Europe: www.europa.eu/debateeurope

Plan D w praktyce. Europejskie forum dyskusyjne Debate Europe pojawiło się w sieci 27 marca 2006 roku. Ma 20 wersji językowych. Dyskusje dotyczą spraw europejskich, przede wszystkim związanych z przyszłością Europy. W ciągu niespełna 4 miesięcy strona odnotowała milion wizyt.

Xplora: www.xplora.org

Edukacyjny portal dla nauczycieli, uczniów, naukowców i wszystkich interesujących się nauką. Informuje o eksperymentach naukowych, organizuje czaty z naukowcami, ma bibliotekę on-line. Unia Europejska finansuje Xplorę w ramach projektu „Pencil”.

ETAP: http://ec.europa.eu/environment/etap

Unijna witryna poświęcona środowisku naturalnemu i ekologii. Można na niej znaleźć wywiady, publikacje, niusy i programy wspierające ochronę środowiska. ETAP (Envioromental Technologies Action Plan) zawiera strategie i analizy unijnej polityki ochrony środowiska oraz opracowania na temat wykorzystania nowych technologii w działaniach ekologicznych.

Wydarzenia, kampanie, konkursy

Europejski Tydzień Młodzieży

Pierwszy odbył się w październiku 2003 roku. Kolejny – w grudniu 2005 roku. Prezentowano projekty zrealizowane w ramach Programu Młodzież i dyskutowano o sprawach istotnych dla młodzieży, w tym o polityce młodzieżowej UE. Imprezy z okazji Tygodnia odbywają się w Komisji Europejskiej w Brukseli i we wszystkich krajach uczestniczących w Programie Młodzież. Wszystko wskazuje na to, że ETM na stałe wejdzie do kalendarza unijnych wydarzeń i będzie miał wysoką rangę. Z przedstawicielami młodzieży będą debatować urzędnicy Komisji Europejskiej i innych unijnych instytucji.

„Dzień wiosny”

Odbywa się co roku w marcu (od 2002 roku). Uczestniczą w nim szkoły podstawowe i średnie z całej Europy. Przygotowują przedsięwzięcia związane z bieżącymi aspektami polityki europejskiej. W roku 2005 motywem przewodnim „Dnia wiosny” była konstytucja europejska. Rok później uczniowie i nauczyciele poznawali działalność unijnych instytucji i dyskutowali o przeszłości i przyszłości UE (kolejny przykład realizacji planu D). W roku 2007 obchody tego Dnia będą się koncentrować na 50. rocznicy powstania Unii Europejskiej. Popularność „Dnia wiosny” wśród europejskich szkół rośnie. W roku 2002 w inicjatywie uczestniczyło ponad 5000 szkół z całej Europy, w 2006 roku – 7501. Przedsięwzięcie koordynuje portal Schoolnet.

Europejski rok...

To przykład działań Komisji Europejskiej z zakresu Public Relations. Na kilka miesięcy przed końcem roku Komisja Europejska ogłasza, jaki będzie motyw przewodni nadchodzącego roku. I tak rok 2003 Komisja postanowiła poświęcić osobom niepełnosprawnym. Rok 2004 ogłosiła „Europejskim Rokiem Edukacji poprzez Sport”, rok 2006 był „Europejskim Rokiem Mobilności Pracowników”, rok 2007 będzie „Europejskim Rokiem Równych Szans dla Wszystkich”, rok 2008 zaś prawdopodobnie zostanie poświęcony dialogowi międzykulturowemu. „Europejskie lata” mają przede wszystkim zwiększyć świadomość mieszkańców UE i zwrócić ich uwagę na „europejskie” problemy i priorytety. Jednak w porównaniu z programami unijnymi przeznaczonymi na edukację czy kulturę, budżety „europejskich lat” są dosyć skromne, wynoszą kilka milionów euro. Tematy „europejskich lat” mogą być jednak wskazówką dla organizacji składających projekty w programach wspólnotowych. Przy rozpatrywaniu wniosków brane są bowiem pod uwagę bieżące priorytety polityki Unii Europejskiej, których „europejskie lata” są odzwierciedleniem. Za różnorodnością. Przeciw dyskryminacji To kampania, której celem jest walka z dyskryminacją na tle rasowym, etnicznym, religijnym, z powodu wieku, niepełnosprawności lub orientacji seksualnej. Kampania rozpoczęła się w roku 2003. Z jej budżetu wynoszącego ok. 4 milionów euro rocznie finansowane są: jeżdżąca co roku po Europie „ciężarówka przeciw dyskryminacji”, „biegi różnorodności”, konkursy fotograficzne, nagroda dla dziennikarzy, którzy „przyczyniają się do lepszego zrozumienia przez społeczeństwo korzyści płynących z różnorodności oraz walki z dyskryminacją w zatrudnieniu”. (www.stop-discriination.info)

Każdy inny – Wszyscy równi

Kampania jest wspólną inicjatywą Unii Europejskiej i Rady Europy. Odbyła się na początku 2006 roku. Jej motywami przewodnimi były różnorodność, prawa człowieka i uczestnictwo w życiu społecznym. Hasło kampanii „Każdy inny – Wszyscy równi” (All Different – All Equal) od kilku lat jest wykorzystywane w unijnej kampanii przeciwko rasizmowi i nietolerancji. Europejski Dzień Języków Obchodzony jest co roku 26 września (po raz pierwszy 2001 roku). To nie tylko składające się z setek wydarzeń ogólnoeuropejskie święto różnorodności językowej, ale przede wszystkim element kampanii mającej na celu zachęcanie do uczenia się języków. Europejski Dzień Języków ma promować wielojęzyczność jako jedną z zasadniczych wartości Europy. Ma prezentować korzyści płynące ze znajomości języków obcych, zwłaszcza zwiększenie szans na karierę zawodową.

„Zielony tydzień”

Unijna inicjatywa dla dzieci, młodzieży i nauczycieli. Ma podnieść ich świadomość na temat problemów związanych z ochroną środowiska. Motywem przewodnim „Zielonego tygodnia” w roku 2005 były zmiany klimatyczne, rok później – różnorodność biologiczna. Akcję koordynuje portal Schoolnet.

„Tydzień zatrudnienia”

Wydarzenie miało charakter konsultacyjny. Politycy odpowiedzialni za europejską politykę zatrudnienia rozmawiali z osobami na co dzień zajmującymi się zwalczaniem bezrobocia. Dyskutowano o rozwiązaniach przeciwdziałających bezrobociu, mechanizmach zachęcających pracodawców do tworzenia nowych miejsc pracy, a pracowników – do mobilności. „Tydzień zatrudnienia” był jednym z wydarzeń organizowanych w ramach Europejskiego Roku Mobilności Pracowników. Odbył się w dniach 16-18 maja 2006 roku w Brukseli.

„Ty też masz wpływ na zamiany klimatu”

Kampania miała uświadomić obywatelom Unii Europejskiej, że każdy ma wpływ na zmiany klimatu. Zależą bowiem one od tak banalnych czynności, jak włączanie klimatyzacji, recykling czy korzystanie z transportu publicznego. W czasie dziewięciomiesięcznej kampanii (maj 2006 – luty 2007) Komisja promowała – w telewizji, prasie, internecie i na bilbordach – 50 sposobów umożliwiających redukcję emisji gazów cieplarnianych. Najważniejszym adresatem kampanii była młodzież. Uczniowie i studenci mogli podpisać deklarację o redukcji emisji dwutlenku węgla. Europejski Tydzień Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy Tydzień ma uświadomić pracodawcom, jak ważna jest ochrona zdrowia i bezpieczeństwo młodych pracowników, zwrócić uwagę na niebezpieczeństwa czyhające na pracujące dzieci i młodzież oraz poprawić bezpieczeństwo i higienę pracy młodych osób pracujących w UE. W roku 2006 Tydzień obchodzono w dniach 23-27 października i był on kulminacyjnym momentem Europejskiej Kampanii na Rzecz Bezpieczeństwa i Zdrowia Młodzieży w Pracy. Składał się z konkursów, lekcji, spotkań edukacyjnych i nagród dla organizacji, które wniosły „innowacyjny wkład w zagwarantowanie młodzieży bezpiecznego startu w pracy oraz wspieranie zwiększania świadomości i zapobiegania ryzyku w przedsiębiorstwach, szkołach i na uczelniach”. Hasłem przewodnim Tygodnia w roku 2006 był „Bezpieczny start”. W poprzednich latach tygodnie poświęcono m.in. walce z hałasem, poprawie standardów BHP w budownictwie, niebezpiecznym substancjom, stresowi i wypadkom w pracy.

Konkursy dla młodzieży

Wielu unijnym kampaniom i akcjom skierowanym do młodzieży towarzyszą konkursy z atrakcyjnymi nagrodami. Przy okazji Europejskiego Tygodnia Młodzieży nagrody otrzymują autorzy najciekawszych i najbardziej wartościowych projektów. „Dzień wiosny” w roku 2005 uatrakcyjnił konkurs na obrazy przedstawiające „symbol demokracji” (zwycięzca otrzymał aparat cyfrowy). Promując unijne prawo zakazujące dyskryminacji ze względu na wiek, orientację seksualną i religię przy ubieganiu się o pracę, Komisja Europejska wspólnie z telewizją MTV zorganizowała konkurs fotograficzny (nagrodą była wycieczka do Berlina, Barcelony i Rygi). Pomysł zapożyczono od organizatorów kampanii „Za różnorodnością. Przeciw dyskryminacji”, którzy konkursy fotograficzne organizują co roku. Przy okazji „Zielonego tygodnia” co roku organizowany jest ogólnoeuropejski konkurs dla dzieci i młodzieży na rysunki i filmy. Konkurs filmowy towarzyszył też Europejskiemu Tygodniowi Bezpieczeństwa i Zdrowia Młodzieży w Pracy. W promocji Europejskiej Karty Bezpieczeństwa Drogowego Komisja Europejska zorganizowała konkurs na sposoby poprawienia bezpieczeństwa drogowego w Europie (nagroda: dwuosobowa wycieczka do Chorwacji), a elementem kampanii promującej bezpieczne korzystanie z internetu był konkurs dla dzieci i młodzieży na opowiadanie lub komiks na temat pułapek czyhających w internecie (nagrodą był wyjazd na finał kampanii w jednym z miast europejskich). Z kolei program e-twinning nagradza międzynarodową współpracę szkół. Jednym z laureatów w 2005 roku było przedszkole z Głogowa (twórcy projektu w nagrodę pojechali na czterodniową wycieczkę na Wyspy Kanaryjskie). Są też konkursy edukacyjne i naukowe. Wspieranemu przez Komisję Europejską Europejskiemu Tygodniowi Nauki 2005 towarzyszył konkurs astronomiczny, który polegał na zaprojektowaniu działań z użyciem teleskopów automatycznych (jedną z nagród był całoroczny dostęp do największego na świecie teleskopuLiverpool).

DO POBRANIA : Materiały edukacyjne do Konkursu "Europa Młodych" /MS WORD/

Informacje o Zjeździe Szkolnych Klubów Europejskich

DO POBRANIA : Formularz zgłoszeniowy /MS WORD/
DO POBRANIA : Zaproszenie i harmonogram Zjazdu /MS WORD/
DO POBRANIA : Regulamin Konkursu "Europa Młodych" /MS WORD/

O VII Zjeździe Szkolnych Klubów Europejskich - podsumowanie, multimedia ...

więcej : Czym są Szkolne Kluby Europejskie ?